Hannah Price/ BBC Araştırma
İngiltere’de Premier Lig ekipleri, cinsel ya da ev içi şiddet suçlamalarıyla polis soruşturması geçirdiklerini bildikleri halde, iki futbolcuyu oynatmaya, bir teknik direktörü de görevinde tutmaya devam etti.
Saldırı kurbanı olduğunu iddia edenler, BBC’ye yaptıkları açıklamada İngiltere Futbol Federasyonu (FA) ve Premier Lig yönetiminin, ticari çıkarlarını kadınların güvenliğinin önünde tuttuğunu savundu.
Mağdurlar, başlarına gelenleri anlattıklarında oluşan bir korku kültüründen bahsederken, futbol kurumları, cinsel saldırıyı çok ciddiye aldıklarını iddia etti.
BBC soruşturmasında, 2020’den bu yana 20 Premier Lig ekibinin cinsel saldırı iddiasıyla polis tarafından cinsel suçlardan soruşturulan futbolculara kadrolarında yer verdikleri, teknik direktörlerin de çalışmaya devam etmesine izin verdikleri tespit edildi.
Futbolcuların ünlü isimler olması nedeniyle, soruşturma tamamlanana kadar cinsel saldırı suçlamasından soruşturulanların oynamaya devam etmesine müsaade edilmemesi çağrıları yapıldı.
Aralarında geçmişteki çocuk yaşta cinsel taciz iddiasının da yer aldığı suçlamalarla ilgili FA ve Premier Lig yönetimine ihbarda bulunan bazı kadınlar, gecikmiş yanıtlar aldıklarını, şeffaf davranılmadığını ya da herhangi bir işlem yapılmadığını söylüyor.
Ancak İngiltere’deki futbol kurumları cinsel saldırılar sadece futbol ortamlarında yaşandığında ya da çocuklar ya da savunmasız yetişkinler söz konusu olduğunda harekete geçebilecek kurallara sahip.
İddia sahibi kadınlardan biri, tecavüz iddiasını ihbar ettiğinde FA ve kulüplerin harekete geçmemesinin, intihar girişiminde bulunmasına yol açan nedenlerden biri olduğunu söyledi.
Söz konusu kadın “Yeterince yetenekliyseniz, tecavüz iddiasının görmezden gelinebileceğinin sürekli hatırlatıldığı bir dünyada var olmak istemedim” diyor.
BBC’ye konuşan bir diğer kadın da, 2021’de FA ve kulüp bir başka kadının aynı futbolcu hakkındaki tecavüz iddiası konusunda harekete geçmiş olsalardı, daha sonra kendisine de cinsel saldırıda bulunduğunu iddia ettiği söz konusu oyuncunun evine gitmemiş olacağını söyledi.
İlk kez konuştuklarını söyleyen kadınlar, söz konusu erkekler pozisyonlarını korumaya devam ederken, başka kadınlar risk altında ya da konuşmaktan korkuyor olabilecekleri için bunu yapmaya karar verdiklerini belirtti.
Mahremiyet yasaları, BBC’nin şüphelilerin isimlerini ifşa etmesini engelliyor. BBC, iddialarda bulunan kadınların kimliğini korumak için de isimlerini değiştirdi.
Parlamentodaki Kültür, Medya ve Spor Komisyonu’nun Başkanı Caroline Dinenage futbol dünyasındaki kadına karşı şiddet iddialarını ele alacak bir denetleyici kurum oluşturulması çağrısı yaptı.
Dinenage “futbolcular müthiş bir nüfuza sahip olduğundan” BBC’nin bulgularının “büyük bir kaygı yarattığını” söyledi.
Dinenage “Genç kuşaklar futbolcuları örnek alıyor” dedi.
Futbolcu X
BBC’nin konuştuğu beş kadın, Futbolcu X diye adlandırdığımız bir Premier Lig oyuncusunu Nisan 2021’den bu yana, tecavüz, cinsel saldırı ve kontrolcü davranışlar sergilemekle suçluyor.
BBC, söz konusu kadınlarla konuşmanın dışında, iddia edilen saldırıların gerçekleştiği dönemde bunu paylaştıkları diğer insanlarla da konuştu ve mesajlarını da gördü.
Leah Temmuz 2022’de, Futbolcu X’i tecavüz suçlamasıyla şikayet etti ve oyuncu evinde gözaltına alındı. Kısa bir süre sonra da, Kira adlı başka bir kadının daha önce yaptığı şikayet nedeniyle de gözaltına alındı.
Kira, Ağustos 2021’de ilk olarak polise gittikten sonra, FA, Premier Lig ve oyuncunun kulübüne iddialarıyla ilgili bir e-posta yolladı. Futbolcunun polis soruşturması geçirirken böyle büyük bir platformda yer buluyor olmasından kaygılıydı. Güçlü pozisyonunu korumasının da, davranışlarını bilmeyen başka kadınları riske atabileceğine inanıyordu.
“Belki bir daha yaşanmasını engellemek için bir şekilde müdahale edeceklerini umuyordum” diyor.
Ancak kulüp yasal nedenlerle iddialarını ele alamayacağını söyledi. Kira, kısa bir süre sonra kulübün sosyal medyada futbolcunun başarılı performansını kutladığını gördü. Premier Lig yönetimi de, Kira’yı FA’e yönlendirdi.
Kendisini en çok şoke edenin de FA’den aldığı yanıt olduğunu söyledi. İddialarını bildirmesinden dört ay sonra verilen yanıtta “iddia edilen davranış kurallarına aykırı olmadığı için herhangi bir adım atmayacaklarını” söylediler.
Kira ise “Ellerindeki kuralların kurbanları değil, kârlarını korumak için oluşturulduğunu bildiklerinden, kural olmamasının arkasına sığındılar” diyor.
FA ise, Kira’nın şikayetinin uygun bir şekilde ele alındığını savunuyor.
Üçüncü kadın Mia ise, BBC’ye yaptığı açıklamada Futbolcu X ile kendisine Şubat 2022’de Instagram üzerinden mesaj atmasıyla görüşmeye başladığını söyledi. Arkadaşlarıyla futbolcunun evine gittiğini ve burada cinsel saldırıya uğradığını iddia etti.
Mia, Temmuz 2022’de bir futbolcunun tecavüz suçlamasıyla gözaltına alındığını öğrendikten ve bu oyuncunun Futbolcu X olabileceğini düşündükten sonra polise gittiğini anlattı
Mia, “İlk tecavüz iddiasını ciddiye almış olsalardı. Kadro dışı bıraksalardı, şu an olduğum halde olmazdım” dedi.
Futbolcu X, Mia’nın iddiaları ile ilgili olarak Şubat 2023’te polis tarafından sorgulandı ve soruşturma sürdürülürken serbest bırakıldı. Kira ve Leah’nın iddialarıyla ilgili soruşturma da sürüyor. Futbolcu X’in iddiaları reddettiği belirtiliyor.
Bir başka kadın Emma da geçtiğimiz aylarda Futbolcu X’in kendisine karşı kontrolcü davranışlar sergilediğini ve cinsel ilişkiye girmeye zorladığını iddia ediyor. Emma da polise şikayette bulundu.
Beşinci kadın Bella da, BBC’ye Futbolcu X’in Nisan 2001’deki bir partide kendisiyle cinsel ilişkiye girmeye zorladığını, ancak olayı polise bildirmediğini söyledi.
Futbolcunun kulübü ve Premier Lig de BBC’ye devam eden polis soruşturmalarıyla ilgili yorum yapmayacaklarını söyledi.
Premier Lig patronu – ‘Çocukları riske atmak’
Kate ise, 15 yaşındayken şu anda bir Premier Lig kulübünün patronluğunu yapan bir erkeğin tecavüzüne uğradığını söylüyor.
Kate, “Çok güçlü bir adam ve beni sessiz kalmam için tehdit etti” dedi.
Kate olanları 1990’lı yılların başında polise ihbar etti ama “çok korkmuş” olduğundan, sadece başka kadınlar da yaşadıklarını ihbar ederse meseleyi takip etmek istediğini belirtti.
Kate, polisten hiçbir yanıt almadı. Ta ki, 2021’de diğer güçlü erkeklerin kurbanı olan kadınların Me Too hareketinden sonra ciddiye alınmaya başladığını görünce, geçmişte yaşandığını iddia ettiği bu olayı tekrar polise ihbar edene dek. Söz konusu erkek, Kate’in iddiaları konusunda Haziran 2023’te sorgulandı ve soruşturma devam ederken serbest bırakıldı.
Aynı Premier Lig patronu, 1990’larda 15 yaşındayken başka bir kız çocuğunu taciz ettiği iddiasıyla 2021’de de soruşturuldu. Polis, soruşturmaya devam etmedi. Çünkü iddia edilen “yasa dışı cinsel ilişki” 1956-2004 arasında yaşanmıştı ve olay sırasında 13 ila 15 yaşında olan kurbanın ihbarı olaydan sonraki bir yıl içinde yapması gerekiyordu.
Kate, polis sorgusundan bir ay sonra, ülkedeki büyük futbol kulüplerinin 9 yaşından başlayarak çocukları yetiştirdiğini öğrenince, FA ve Premier Lig ile iddialarıyla ilgili olarak temas ettiğini söylüyor.
“Gerçekten futbol akademilerindeki kız çocukları konusunda endişelenmeye başladım” diyor.
FA ve Premier Lig’in çocukların korunması alanında net kuralları var. Ancak Premier Lig, Kate’in ihbar yaptığını iki aydan uzun süre sonra kabul etti ve ihbar e-postasının kaybolduğunu savundu.
FA ise Kate’in çocuklar konusundaki kaygısına rağmen, “bu kişi hakkında harekete geçilip geçilmeyeceği konusunda bilgi vermeyeceğini, bireysel vakalarla ilgili genelde bir yorum yapılmadığını” söyledi.
Bu Premier Lig hocasının da iddiaları reddettiği belirtiliyor.